Aktualnie ze względu na duży stopień zaawansowania rozwoju materiałów kościozastępczych chirurgia stomatologiczna może poradzić sobie z wieloma ubytkami kości przy użyciu różnych metod w trakcie zabiegów wszczepiania implantów i nie tylko. Augmentacja kości materiałem zębopochodnym jest metodą leczenia pacjentów poprzez stworzenie materiału kostnego z ich własnych usuniętych zębów. POLECAMY Obecnie istnieją różne materiały kościozastępcze. Rozwój materiałoznawstwa uznał pojawienie się zęba jako doskonałe źródło materiału kostnego. Materiał pochodzenia zębowego został szczególnie przebadany jako materiał autogenny mogący pokonać niedoskonałości wszczepów alogennych, ksenogennych oraz syntetycznych, bez utraty zdolności regeneracji kości. Duża część zęba zbudowana jest z zębiny bogatej w kolagen z dużą ilością białek macierzowych i białek niekolagenowych. Białka, takie jak białka morfogenetyczne kości i białka stymulujące wzrost, przede wszystkim modulują bioremodeling kości [1]. Stosowanie świeżo usuniętych lub dobrze zachowanych zębów zatrzymanych, a zwłaszcza ich zębiny, jest idealnym źródłem biorusztowania. W miejscu, które wymaga minimalnej ilości materiałów rusztowaniowych, takim jak ograniczony rozszczep podniebienia, dobrze uformowane zęby (np. trzecie zęby trzonowe) mogą służyć jako doskonały materiał źródłowy. Ludzki ząb jest bogatym źródłem komórek macierzystych i czynników wzrostu [2]. Chociaż tkanki strukturalne kości i zębiny są różne, stosunek zawartości organicznej i nieorganicznej jest podobny (70% stanowią składniki mineralne, 20% kolagen i 10% płyny ustrojowe – wagowo). Zębina zawiera również pewne czynniki wzrostu wspólne dla kości, a mianowicie insulinopodobny czynnik wzrostu II, białko morfogenetyczne kości (ang. bone morphogenetic protein – BMP) i transformujący czynnik wzrostu β [3]. Zawiera również odmiany białek podobnych do kości, a mianowicie: osteopontyny, sialoproteiny kości, sialoproteiny zębiny i osteokalcynę, dzięki którym uznano je za skuteczny alternatywny materiał do przeszczepiania kości [4]. Autogenna demineralizowana matryca zębiny w praktyce stomatologicznej Yeomans i Urist po raz pierwszy udowodnili właściwości regeneracyjne autogennej demineralizowanej matrycy zębiny (ang. demineralized dentin matrix – DDM). Według Urista BMP obecny w DDM i kości jest głównym stymulantem właściwości osteoindukcyjnych. Co więcej, udowodniono, że BMP promuje tworzenie chrząstki i kości, różnicując niezróżnicowane mezenchymalne komórki macierzyste w chondrocyty i komórki kościotwórcze [5, 6]. Uważa się, że niekolagenowe białka zębiny, takie jak osteokalcyna, osteonektyna, fosfoproteina i sialoproteina, uczestniczą w wapnieniu kości [7, 8]. Białko morfogenetyczne pochodzące z matrycy zębiny nie jest tym samym, co BMP pochodzące z matrycy kostnej, ale są one bardzo podobne i wykazują ten sam rodzaj działania w organizmie [9]. Murata i wsp. wywnioskowali, że DDM nie hamuje aktywności BMP-2 i wykazuje lepszy profil uwalniania BMP-2, a zatem ludzka DDM poddana recyklingowi jest unikalną, wchłanialną matrycą ze zdolnością do osteoindukcji. W związku z tym DDM należy uznać za skuteczny materiał wszczepowy, który jest nośnikiem BMP-2 i rusztowaniem dla komórek tworzących kości [10]. Zgodnie z analizą biochemiczną oraz histomorfometryczną kości i chrząstki indukowaną przez ludzkie DDM i BMP-2 naukowcy wywnioskowali, że ludzka DDM pochodząca z żywych zębów pobudza kość i chrząstkę oraz że BMP-2 również wzmaga i przyspiesza tworzenie kości w systemie nośnikowym DDM [11]. Na co dzień w praktyce stomatologicznej zęby są usuwane z różnych przyczyn, nie tylko ortodontycznych. Gdy pacjent dysponuje zębem przeznaczonym do ekstrakcji, można go po usunięciu skruszyć w moździerzu czy młynku kostnym bądź uformować z niego bloczki. Następnym etapem jest wyjaławianie materiału w urządzeniu BonMaker z wykorzystaniem sterylnej wody demineralizowanej oraz trzech odczynników. Proces trwa 19 min i 50 s w przypadku granulatu oraz 35 min i 50 s w przypadku bloczka. Po tym czasie materiał jest gotowy do aplikacji do zębodołu zaraz po ekstrakcji zęba lub wykorzystania w zabiegu sterowanej regeneracji kości w czasie wprowadzania implantu. Obie postaci materiału wykazują dobrą zwilżalność roztworem soli fizjologicznej i krwią. Granulat po nasączeniu krwią z pola zabiegowego cechuje się spoistością i łatwością zastosowania. W czasie jednego procesu w urządzeniu można przygotować do 3 cm³ granulatu lub do 4 bloczków. Gotowy materiał jest wolny od nieprzereagowanych czynników. Autogenny materiał kostny pochodzenia zębowego znajduje wiele zastosowań klinicznych. Ponieważ jest autogenny, ryzyko reakcji immunologicznej jest wyeliminowane. Może być stosowany do sterowanej regeneracji tkanek, utrzymania kości wyrostka po ekstrakcji zęba, w zabiegu podnoszenia dna zatoki, resekcji korzeni, wyłuszczania torbieli itp. [12, 13]. Kim i wsp. używał autogenicznego proszku kostnego i bloku w zębodole natychmiast po ekstrakcji zęba. Naukowcy stwierdzili dobre gojenie się zębodołu i przebudowę materiału po 3,5 miesiącu od wprowadzenia implantu [14]. Murata i wsp. wywnioskowali, że aby BMP i czynniki wzrostu zostały przyjęte jako przeszczepy kostne, potrzebny jest odpowiedni nośnik, podczas gdy inni badacze stwierdzili, że DDM jako taki może odgrywać rolę nośnika egzogennego BMP i czynników wzrostu, jak również dawać efekt osteoindukcyjny [15]. Lee i wsp. porównali skuteczność autogennego DDM z innymi materiałami do przeszczepu kości stosowanymi w operacjach podnoszenia dna zatoki szczękowej; po 4 miesiącach gojenia wystąpiło tworzenie kości, ale autogenny DDM ujawnił szybsze tempo i lepszą jakość tworzenia kości niż pozostałe materiały [16]. Podobne wyniki uzyskali Jeong i wsp. w 2011 r. podczas wykonywania zabiegu podnoszenia dna zatoki szczękowej przy użyciu materiału ATB [17]. Chang i wsp. w 2014 r. przeprowadzili sterowaną regenerację kości (ang. guided bone regeneration – GBR), a następnie umieszczenie implantu i uzupełnienie protetyczne, a wyniki wykazały, że nie ma znaczącej radiograficznie różnicy utraty kości brzeżnej bezpośrednio po zabiegu GBR, umieszczeniu implantu i osadzeniu suprastruktury [18]. Opis przypadku Poniżej przedstawiono przykład zabiegu sterowanej regeneracji kości wspomagającej wprowadzenie implantów środkostnych. Pacjent, lat 19, leczony ortodontycznie. Ze względu na brak zawiązków zębów 12. i 22. zaplanowano leczenie implantologiczne. Biorąc pod uwagę ukształtowanie wyrostka zębodołowego w tych okolicach oraz możliwość powstania fenestracji wierzchołkowej w czasie wprowadzania implantów, przewidywano konieczność zastosowania materiału kostnego. Pacjent „dysponował” własnym materiałem kostnym w postaci dwóch zatrzymanych trzecich zębów trzonowych. Uznano, że ilość materiału pochodząca z jednego trzonowca będzie wystarczająca do zaopatrzenia obu miejsc implantacji. Usunięto ząb 48., a następnie poddano go działaniu 3-procentowego roztworu wody utlenionej przez 3 minuty. Oczyszczono z włókien ozębnej, a następnie umieszczono na sucho w pojemniku, który był przechowywany w temperaturze 8°C do czasu zabiegu implantacji. W dniu zabiegu ząb skruszono tak, aby uzyskać drobiny wielkości 800–1000 µm, które są optymalne dla procesu rege... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Forum Stomatologii Praktycznej Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma ...i wiele więcej! Sprawdź
Implant zęba to innowacyjny i nowoczesny rodzaj protezy stomatologicznej, której zadaniem jest uzupełnienie czy wręcz odbudowa uzębienia. Zaletą tego typu metody jest jej uniwersalność, ponieważ takie rozwiązanie można zastosować niemalże u wszystkich pacjentów. Istnieje wiele różnych klasyfikacji implantów, a podstawowy
Implanty w sądzie (foto: pixabay) Pacjent domagał się w sądzie 51,8 tys. zł od gabinetu dentystycznego za wadliwe – w jego ocenie - wszczepienie system leczenia Pacjent, ze względu na braki zębów w odcinku przednim, użytkował mikroprotezę. Chciał coś w tym względzie zmienić. Dentystka skierowała pacjenta na zdjęcie pantomograficzne twierdząc, iż jeśli warunki kostne pozwolą - to będzie można u pacjenta wykonać w odcinku przednim most oparty na implantach. Ostatecznie dentystka zaproponowała przeprowadzenie zabiegu implantacji systemem jednoczęściowym w korzystnej cenie, a to dlatego, że zabiegi wykonywane będą w ramach kursu przy udziale twórcy tego systemu. Koszt wyniesie zatem 1,5 tys. zł za jeden implant. Zaproponowany system był od kilku lat stosowany w Niemczech, natomiast w Polsce byłby on przeprowadzany po raz pierwszy. Przed przeprowadzeniem zabiegu pacjent został poinformowany o specjalnej diecie jaką powinien stosować przez okres dwóch miesięcy od czasu założenia implantów (półpłynne, zmiksowane pokarmy) oraz konieczności terminowego stawiania się na wizyty kontrolne. Pacjent uzyskał informacje o technice samego zabiegu, a także zapoznany został z całym przebiegiem leczenia oraz z możliwościami powikłań. Mężczyzna wyraził na piśmie zgodę na wykonanie zabiegu. Implanty wstawiono Zabieg przeprowadzony został w formie szkoleniowej, uczestniczyło w nim kilku lekarzy. Cztery implanty (dwa w odcinku bocznym i dwa w odcinku przednim) założone zostały przez kierującego szkoleniem. Dokręcenia dokonała jedna z uczestniczek szkolenia lekarz stomatolog. Inny kursant lekarz dentysta szlifował pacjentowi ząb - w celu wykonania mostu w odcinku przednim. Po zabiegu pacjenta wysłano na zdjęcie pantomograficzne, które wykonano w tym samym dniu. W oparciu o zdjęcie, dokonana została pozytywna ocena przeprowadzonego zabiegu. W następnym dniu pacjent otrzymał domięśniowy zastrzyk antybiotyku. Zastrzyk ten aplikowano przez kilka dni i w tym czasie codziennie zgłaszał się do gabinetu. Pacjent łącznie poniósł koszt zabiegu w kwocie 5,3 tys. zł. Problemy Po ok. miesiącu od implantacji pacjent zgłosił się do gabinetu, wskazując na rozchwianie zębów bocznych. Przyznał przy tym, iż nie przestrzegał zaleconej diety. Zgłoszenie to nastąpiło przed obciążeniem odcinka bocznego, planowanym na 6 tygodni po zabiegu. Dentystka wyjęła chwiejące się implanty z powodu braku integracji z kością i zaoferowała wstawienie nowych implantów bocznych, wskazała jednak, że może to nastąpić dopiero po wygojeniu ran. Ostatecznie dentystka zaimplantowała zęby boczne oraz wykonała u pacjenta wkład koronowo-korzeniowy do zęba pozycji 5 górnej lewej, celem zblokowania implanta z tym zębem. Po pół roku mężczyzna ponownie zgłosił się do gabinetu, bo chociaż implanty boczne były stabilne, wystąpiła ruchomość implantów przednich.
Jak długo trwa proces gojenia dziąsła pod implant? Pełen proces gojenia zajmuje najczęściej kilka miesięcy. Przyjmuje się, że implant można wszczepić po około 3-6 miesiącach od wyrwania zęba. W tym czasie dochodzi do zagojenia się zębodołu po wyrwanym zębie, czyli do stworzenia nowej tkanki kostnej oraz do regeneracji dziąsła.
Piękny, zadbany uśmiech na długie lata, to marzenie każdego z nas. Niestety często zdarza się, że choroby, uwarunkowania genetyczne czy nagłe wypadki, skutecznie nam to uniemożliwiają. W takich sytuacjach zbawienne zdają się być implanty stomatologiczne, dzięki którym mamy szansę skorygować braki w uzębieniu. Czy jednak implanty zębów są dobrym rozwiązaniem dla każdego? Niestety nie. W poniższym artykule przedstawiamy, w jakich sytuacjach należy unikać zabiegu wszczepienia implantów. Czym jest implant zębowy? Implant zęba to nic innego jak sztuczna struktura, która zastępuje utracone zęby. Podstawę implantu stanowi śruba (najczęściej tytanowa, bądź wykonana z tlenku cyrkonu), którą wszczepia się w miejsce, gdzie wcześniej znajdował się korzeń zęba. Na tę śrubę następnie umieszcza się koronę protetyczną. Kolor korony, jej przezroczystość i połysk dobiera się tak, aby jak najlepiej dopasować ją do naturalnych zębów. alt: Jak wygląda implant zębowy Współczesna stomatologia umożliwia wykorzystanie koron oraz implantów zębowych z różnych materiałów. Wybór jest uwarunkowany wieloma czynnikami, do których należą między innymi: struktura uzębienia, budowa anatomiczna kości, walory estetyczne, jakie chce uzyskać pacjent oraz jego możliwości finansowe. Kiedy wykorzystuje się implanty zębowe? Stomatolog może zalecić zastosowanie implantów zębowych w przypadku utraty pojedynczych zębów, jak również w celu odbudowy większych braków w uzębieniu. W drugim przypadku umieszcza się kilka implantów, które tworzą podstawę pod protezę. Zalecenia do leczenia implantologicznego: pojedyncze braki w uzębieniu spowodowane wyniszczeniem przez próchnicę, niewykształcone zawiązki zębowe, bezzębie (całkowity brak uzębienia). Jeżeli któreś z powyższych stwierdzeń dotyczy Ciebie, skontaktuj się z kliniką stomatologiczną w celu przygotowania planu leczenia implantologicznego. Implanty zębowe – powikłania Powikłania na wskutek wszczepienia implantu zdarzają się dość rzadko, niemniej jednak powinniśmy być ich świadomi. Najczęściej występujące powikłania to: poluzowanie lub odkręcenie śruby, opuchlizna, siniaki, podwyższona temperatura, ból zęba lub zębów sąsiadujących, krwawienie z zęba, powiększone węzły chłonne. Pacjenci często obawiają się również odrzucenia implantu. Warto wiedzieć, że takie powikłania zdarzają się niezmiernie rzadko, bo zalewie u 1-2%, a w przypadku nieprzyjęcia się implantu zębowego, zazwyczaj zaleca się kilkumiesięczną przerwę, po czym lekarz może zalecić ponowne wykonanie zabiegu. alt: Uśmiechnięta kobieta w gabinecie stomatologicznym Przeciwwskazania do wykonania zabiegu implantacji Wszczepienie implantu jednak nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem. Istnieje szereg przeciwwskazań, które wykluczają ten rodzaj leczenia ubytków jamy ustnej, gdyż niektóre schorzenia mogą zaburzyć lub uniemożliwić integrację implantu zęba z kością. Wyróżniamy przeciwwskazania ogólne oraz miejscowe. Ogólne przeciwwskazania do implantów Są to przeciwwskazania związane z aktualnym stanem zdrowia pacjenta oraz przebytymi przez niego chorobami. Należą do nich: Ciąża W okresie ciąży najważniejsza jest ochrona rozwijającego się w łonie matki płodu. Zabieg wszczepienia implantu łączy się z koniecznością wykonania prześwietlenia rentgenowskiego, a w późniejszym czasie z leczeniem przeciwbólowym, antybiotykowym i przeciwzapalnym. Ponadto czas ciąży to okres wahań hormonalnych u kobiety, co może wpływać na stan dziąseł i zębów, a w rezultacie spowalniać proces integracji implantu z kością. Cukrzyca Nieustabilizowana i nieleczona cukrzyca bezwzględnie dyskwalifikuje pacjenta do zabiegu wszczepienia implantu. Powodem jest spowolniony czas gojenia ran oraz podniesione ryzyko nadkażenia bakteryjnego. Zabieg można wykonać u osoby, która dzięki leczeniu zdoła opanować cukrzycę i ustabilizuje poziom hormonów w swoim organizmie. Nowotwory Choroba nowotworowa skutkuje ogromnym osłabieniem i wyniszczeniem organizmu, a każdy zabieg, w tym również zabieg implantacji, dodatkowo osłabia pacjenta. Radioterapia, chemioterapia oraz leczenie chirurgiczne znacznie obniżają odporność pacjenta. Ze względu na zbyt duże ryzyko, w tym czasie nie wszczepia się implantów. Osteoporoza Zaawansowana osteoporoza podnosi ryzyko odrzucenia implantu, z uwagi na to, iż znacznie osłabia tkankę i jej zdolności regeneracyjne dlatego w takich przypadkach nie wszczepia się implantów stomatologicznych. Zaburzenia układu krzepnięcia Schorzenia układu krzepnięcia krwi niosą ze sobą ogromne ryzyko krwotoku oraz trudności w gojeniu się ran po zabiegu implantacji. Osoby z małopłytkowością, przed przystąpieniem do zabiegu, powinny farmakologicznie wyrównać krzepliwość krwi w swoim organizmie. Tzw. choroby wyniszczające (AIDS, narkomania, alkoholizm) U osób z chorobami wyniszczającymi organizm nie wykonuje się wszczepów implantologicznych. W przypadku osób chorych na AIDS brak odporności powoduje szereg schorzeń oraz utrudnia gojenia się ran. Ponadto istnieje ryzyko infekcji personelu wirusem HIV podczas wykonywania zabiegu. Co więcej, u osób cierpiących na choroby wyniszczające organizm obserwuje się silne stany zapalne w jamie ustnej, nierzadko o charakterze ropnym, choroby dziąseł oraz zmiany próchnicze, co dyskwalifikuje pacjenta do zabiegu wszczepienia implantu zębowego. Nałogowe palenie papierosów Badania ukazują, że u osób uzależnionych od nikotyny częściej dochodzi do zapalenia błony śluzowej oraz tkanek okołowszczepowych. Ponadto nikotyna powoduje obkurczanie się naczyń krwionośnych, spowalnia regenerację tkanek oraz może prowadzić do wzrostu mikroflory bakteryjnej. Wszystkie te czynniki wpływają niekorzystnie na proces integracji implantu zęba z kością. Zaleca się, aby osoby uzależnione od nikotyny zrezygnowały z nałogu na czas leczenia implantologicznego lub znacząco ograniczyły ilość wypalanych papierosów. Padaczka Padaczka znajduje się na liście przeciwwskazań do wszczepienia implantów, gdyż istnieje ryzyko wstrząsu epileptycznego, urazów kostnych oraz uszkodzeń protez zębowych. Choroba ta wymaga konsultacji przez każdym inwazyjnym zabiegiem stomatologicznym. Choroby reumatoidalne Według badań ok. 65% pacjentów chorych na Reumatoidalne Zapalenie Stawów (RZS) cierpi także na paradontozę, która również znajduje się na liście przeciwwskazań do wstawienia implantu zęba. Ponadto, przyjmowanie leków sterydowych, które stosuje się w terapii RZS, jest poważnym przeciwwskazaniem do implantacji, gdyż pogarszają one proces gojenia oraz zmieniają odpowiedź systemu odpornościowego organizmu. Zaburzenia psychiczne Przeciwwskazania do implantów u osób chorych psychicznie wynikają z kilku przyczyn. Jedną z nich są przyjmowane leki, gdyż niektóre z nich mogą nieść ze sobą skutki uboczne mające niekorzystny wpływ na stan uzębienia pacjenta oraz na proces integracji implantów po zabiegu. Innym czynnikiem jest aktualny stan psychofizyczny pacjenta w czasie terapii stomatologicznej oraz brak kontaktu i utrudniona współpraca ze specjalistą, a w konsekwencji brak wymaganego reżimu podczas rekonwalescencji. W każdym przypadku wymagana jest konsultacja z lekarzem stomatologiem, który po przeprowadzeniu wywiadu i dokonaniu właściwej analizy, podejmie ostateczną decyzję. Zbyt młody wiek Z uwagi na fakt, że do 17 roku życia nasze uzębienie i kości twarzoczaszki wciąż jeszcze się kształtują, nie wykonuje się zabiegu implantacji zębów u pacjentów poniżej tej bariery wiekowej. Miejscowe przeciwwskazania do implantów Przeciwwskazania miejscowe związane są z aktualnym stanem zdrowia jamy ustnej, a więc miejsca, w jakim miałby być zastosowany implant. Do najczęściej spotykanych zaliczamy: niekorzystne warunki anatomiczne, uniemożliwiające umieszczenie implantu, urazy i stany zapalne błony śluzowej, infekcje w strukturach sąsiadujących (zatoki), nieleczona próchnica i paradontoza, niedostateczna higiena jamy ustnej. W powyższych przypadkach wszczepienie implantu staje się możliwe jedynie po uprzednim wyeliminowaniu tych przeciwwskazań dzięki skutecznemu procesowi leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia implantologicznego, stomatolog przeprowadza wywiad oraz wykonuje kilka badań (rtg, tomografia komputerowa), które pozwalają dokonać oceny aktualnego stanu zdrowia pacjenta oraz stanu jego jamy ustnej i uzębienia. Informacje te pomogą specjaliście w podjęciu decyzji o możliwości wykonania wszczepu implantu zębowego. Decyzja ta zawsze należy do prowadzącego stomatologa i uzależniona jest nie tylko od stanu zdrowia pacjenta, lecz także od jego woli współpracy (konieczność rzucenia palenia, poprawa higieny jamy ustnej, wyleczenie próchnicy).
Witam, obecnie jestem po zabiegu wyłuszczenia dużej torbieli szczęki obejmującej zęby od 1 do 4 górnej szczęki. Torbiel zauważona na zdjęciu pantomograficznym miała kilka dobrych lat. Niestety zniszczyła całkowicie kość szczęki w miejscu wskazanych zębów które poddano ekstracji.
Anatomiczna bliskość pomiędzy ujściem zatok a zębami w tylnym obszarze szczęki sprawia, że zapalenie zatok szczękowych może objawiać się jako ból zębów trzonowych i przedtrzonowych. Również infekcja zębopochodna może rozprzestrzeniać się, obejmując ujście zatok. Niezwykle istotne jest prawidłowe rozpoznanie przyczyny bólu tylnych zębów i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Zatoki to wypełnione powietrzem przestrzenie w kościach twarzoczaszki połączone z jamą nosową. Błona śluzowa zatok wytwarza duże ilości wydzieliny śluzowej, która umożliwia usuwanie zanieczyszczeń poprzez mechanizm śluzowo-rzęskowy. Zatoki przynosowe są wysłane nabłonkiem migawkowym pokrytym rzęskami. Wahadłowy ruch rzęsek umożliwia usuwanie wydzieliny z zatok na zewnątrz. Infekcje wirusowe przyczyniają się do obrzęku błony śluzowej nosa i zatok oraz zaburzeń w odpływie wydzieliny. Zbierająca się wydzielina stanowi pożywkę dla drobnoustrojów. W zatokach, dzięki odpowiedniej temperaturze i wilgotności, panują idealne warunki do namnażania się bakterii. W wyniku obrzęku śluzówki dochodzi do dysfunkcji ruchu śluzowo-rzęskowego, a także zamknięcia połączenia zatok z jamą nosową1. W krótkim czasie rozwija się stan zapalny, pojawia się ból głowy, twarzy, gorączka oraz ucisk w okolicach Przewlekłe zapalenie zatok (PZZ) jest stanem zapalnym błony śluzowej jednej lub kilku zatok przynosowych. To wieloczynnikowe zaburzenie o etiologii wirusowej, bakteryjnej i grzybiczej2. Wirusowe PZZ charakteryzuje się tendencją do samoograniczania, a leczenie ma charakter objawowy (środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i/lub leki zmniejszające przekrwienie). Klinicyści przyjmują, że zapaleniu zatok przynosowych można przypisać etiologię wirusową, jeśli objawy występują przez mniej niż 10 dni, a stan pacjenta nie ulega pogorszeniu. Jeśli objawy utrzymują się lub następuje pogorszenie, wówczas podejrzewa się ostre bakteryjne zapalenie zatok przynosowych. Leczenie PZZ obejmuje zastosowanie irygacji donosowych oraz miejscowych i ogólnoustrojowych farmakoterapii, w tym kortykosteroidów, leków zmniejszających przekrwienie, leków antyhistaminowych, antybiotyków i leków przeciwgrzybiczych. W przypadkach opornych na leczenie niechirurgiczne stosuje się funkcjonalną endoskopową chirurgię zatok (FESS)3. Leczenie chirurgiczne niezbędne jest w przypadku stwierdzenia trwałych zmian chorobowych, wady budowy nosa czy zatok. Obok klasycznych, inwazyjnych metod operacji zatok coraz powszechniej stosuje się mało inwazyjne metody wykorzystujące dostęp do nosa i zatok przez otwory naturalne – mikrochirurgię wewnątrznosową z wykorzystaniem techniki FESS lub bardziej celowaną technikę MIST. Technika FESS jest stosunkowo nową procedurą chirurgiczną stosowaną w leczeniu zapalenia zatok szczękowych. Rozszerza połączenie zatok z jamą nosową, aby ułatwić spływanie wydzieliny4. Z kolei MIST polega na usunięciu zmienionych chorobowo tkanek, z oszczędzeniem jak największej ilości zdrowych fragmentów błony śluzowej, przy jednoczesnym utworzeniu dobrego połączenia zatok z jamą nosową. Dostęp do zatok jest możliwy przez naturalne ujście w bocznej ścianie nosa, jak również przez zachyłek łzowy. Dostęp ten pozwala na usunięcie ciała obcego ze światła zatoki szczękowej, np. po wcześniejszej implantacji. Największe objętościowo zatoki szczękowe poprzez górną ścianę graniczą z dnem oczodołu, natomiast ściana przednio-dolna zatok szczękowych sąsiaduje z górnymi zębami (zdj. 1). Zdj. 1 Poprzez przez swoją lokalizację zatoki szczękowe są podatne na powikłania spowodowane źle dobranym leczeniem zębów, w tym leczeniem implantologicznym. Jednocześnie przewlekłe zapalenie zatok może prowadzić do zmian okołokorzeniowych zębów5. Implantacja dentystyczna jest procedurą o wysokim wskaźniku powodzenia, mającą bardzo pozytywny wpływ na jakość życia pacjentów. Aby uniknąć komplikacji, niezbędne jest dokładne zaplanowanie zabiegu. Przypadki przemieszczania implantów dentystycznych do zatoki szczękowej pojawiają się w stomatologii implantologicznej i poprzez zaburzenie mechanizmu śluzowo-rzęskowego lub wywoływanie reakcji zapalnej tkanek mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie zatok6. Dużym problemem dla lekarzy implantologów jest boczny, bezzębny obszar szczęki cechujący się niską gęstością i małą liczbą kości spowodowanych przez resorpcję wyrostka zębodołowego szczęki i poszerzenie objętości zachyłka zębodołowego zatoki szczękowej. Bliskość struktur anatomicznych, takich jak zatoki szczękowe, sprawia, że w obszarze tym może dochodzić do pneumatyzacji zatok szczękowych. Niska gęstość kości i/lub nadmierna obróbka miejsca implantacji mogą skutkować niższą stabilnością i perforacją zatok przy przemieszczeniu implantów dentystycznych oraz rozwojem stanu zapalnego. Reabsorpcja kości wyrostka zębodołowego i postępująca pneumatyzacja jamy zatoki prowadzą do zmniejszenia wysokości kości szczęki, co jest główną przyczyną przesunięcia implantu w zatoce szczękowej7. Pierwszy przypadek przesunięcia implantu odnotowano w 1995 r. Większość implantów dentystycznych przesuwa się natychmiast lub wkrótce po wszczepieniu. Mechanizmy odpowiedzialne za migrację implantów dentystycznych do zatoki szczękowej kilka lat po zabiegu umieszczenia implantu są trudniejsze do zrozumienia. Miejscowa infekcja tkanki wokół implantu może skutkować rozprzestrzenianiem się infekcji z jamy ustnej do zatoki szczękowej8. Przypadki przemieszczonych implantów przedstawiają zdjęcia 2 i 3. Zdj. 2 Zdj. 3 Leczenie przemieszczenia implantu do zatoki szczękowej obejmuje chirurgię endoskopową przez jamę ustną i jamę nosową, niekiedy brak interwencji chirurgicznej i endoskopowej połączony z obserwacją. Jednak aby uniknąć powikłań ogólnoustrojowych, najlepiej jest jak najszybciej usunąć ciało obce9. Stosowanie krótkich implantów zazwyczaj umożliwia umieszczenie implantu we właściwym miejscu, jednak w pewnych przypadkach do uzyskania dobrego wyniku integracji implantu z kością niezbędne jest podniesienie dna zatok szczękowych (łac. Sinus lift) oraz regeneracja wyrostka zębodołowego szczęki10. Implanty umieszczone w tak zmienionych zatokach cechują się wysokimi wskaźnikami przeżywalności11. Przed przystąpieniem do zabiegu podniesienia dna zatok należy najpierw przeprowadzić diagnostykę laryngologiczną, a w przypadku stwierdzenia zmian patologicznych w obrębie zatok zastosować odpowiednie leczenie. Niezbędne procedury przed przystąpieniem do zabiegu Sinus lift to szczegółowy wywiad − badanie podmiotowe, badanie kliniczne przedmiotowe oraz badania radiologiczne. Badanie tomografii komputerowej jest pomocne w określeniu jakości i liczby kości wyrostka zębodołowego. Dzięki temu umożliwia diagnozę ewentualnej patologii zatoki szczękowej12. Tomografia komputerowa to złoty standard w diagnostyce zatok ze względu na jej zdolność do zapewniania wielu przekrojów przez zatokę w różnych płaszczyznach. Chociaż głównym wskazaniem do tomografii zatoki szczękowej jest podniesienie dna zatoki i ocena radiologiczna szczęki przed umieszczeniem implantu dentystycznego, ta metoda obrazowania jest coraz częściej stosowana również w celach endodontycznych i periodontycznych13. Podniesienie dna zatoki szczękowej polega na umieszczeniu materiału kościozastępczego pod błoną śluzową zatoki. Wskazaniem do zabiegu jest odległość pomiędzy zatoką a kością wyrostka zębodołowego mniejsza niż 7 mm. Dno zatoki szczękowej powinno być oddzielone od korzeni zębów kilkunastomilimetrową warstwą kości, a końcówki implantów nie mogą dochodzić do zatoki. Zabiegi typu Sinus lift niosą ze sobą ryzyko komplikacji śródoperacyjnych (perforacja błony śluzowej, uszkodzenie pęczka naczyniowo-nerwowego) i pooperacyjnych w obrębie zatok szczękowych. Komplikacje pooperacyjne mogą być wczesne (obrzęk, rozejście szwów, ostre zapalenie zatoki szczękowej, parestezje, przetoki) i późne (infekcja wszczepu i implantów, przerastająca wszczep tkanka łączna, przewlekłe zapalenia zatoki szczękowej, powstanie torbieli nabłonkowych, brak osseointegracji implantów). Leczenie nieprzewidzianych skutków leczenia implantologicznego pozostaje w rękach laryngologów. Pojawiły się opinie, że podniesienie dna zatoki powoduje pooperacyjne zapalenie zatok. Uniesienie błony Schneideriana może wpływać na homeostazę zatokową i prowadzić do zapalenia zatok poprzez czasowe zablokowanie drenażu zatoki14. Także niewłaściwie umieszczone implanty mogą przyczyniać się do wystąpienia zapalenia błony śluzowej i zwężenia drogi odpływu wydzieliny, a w konsekwencji zapalenia zatok15. Usunięcie ciała obcego z jamy zatoki można przeprowadzić przy użyciu różnych technik: ekstrakcji przez przetokę wewnątrz jamy ustnej, bezpośrednie podejście poprzez otwarcie bocznego okna w zatokach oraz chirurgię endoskopową przez jamę nosową lub jamę ustną. Podejście przez jamę nosową z funkcjonalną chirurgią endoskopową zatoki FESS jest leczeniem mniej inwazyjnym. W przypadku przetoki lub gdy ciało obce ma znaczną wielkość, niezbędne może okazać się podejście bezpośrednie16. Technika FESS pomaga usuwać przemieszczone implanty dentystyczne, jednak nie pozwala na usunięcie implantów, które wystają do zatoki17. Pomimo konieczności przeprowadzenia dalszych badań w celu oceny skuteczności FESS w leczeniu zapalenia zatok związanego z leczeniem implantologicznym, połączenie FESS z innymi technikami należy uznać za polecaną technikę przywrócenia prawidłowej homeostazy nosowo-zatokowej. Dane literaturowe przedstawiają korzystne wyniki tego podwójnego podejścia w leczeniu zapalenia zatok18. Biorąc pod uwagę anatomiczną bliskość pomiędzy ujściem zatok a zębami w tylnym obszarze szczęki, zapalenie zatok szczękowych może objawiać się jako ból zębów trzonowych i przedtrzonowych. Jest to przykład tzw. nieodontogennego bólu zęba. Rozróżnienie między bólem zębopochodnym a bólem twarzoczaszki i bólem związ... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Forum Stomatologii Praktycznej Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma ...i wiele więcej! SprawdźNastępnie w powstałe miejsce wkłada kość lub materiał zastępczy. Efekty tak wykonanego zabiegu są widoczne po około 6 miesiącach. Metodą otwartą można podnieść dno zatoki nawet o 5 do 8 mm. Mniejsze możliwości daje podniesienie dna zatoki szczękowej metodą zamkniętą. Zabieg wstawiania implantów stomatologicznych zapewnia piękny uśmiech na długie lata. Implantologia stała się też bardziej dostępna ze względu na możliwość ratalnego finansowania usług stomatologicznych. Osoby, które nie mogły do tej pory pozwolić sobie na założenie implantów, od teraz mogą cieszyć się trwałym i pięknym uzębieniem. Sztuczny ząb wymaga jednak odpowiedniej higieny, aby zachować wszystkie niezbędne właściwości. Podpowiadamy, jak dbać o implanty, aby zachować zdrowy uśmiech na dłużej. Sprawdź koniecznie! Implantologia – dlaczego właściwa higiena jest tak ważna? Implanty zębowe odporne są na próchnicę, zapalenie miazgi zębowej, a także powstawanie bakterii. Nie ulegają również demineralizacji pod wpływem kwasów oraz nie ulegają nadwrażliwości na zimne i ciepłe pokarmy. Dodatkowo implanty nie bolą. Mogłoby się zatem wydawać, że sztuczny ząb nie wymaga żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Jednak nic bardziej mylnego. Implanty wymagają nawet większej dbałości o czystość, niż zęby naturalne. Brak utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej oraz jej niestaranność są częstymi powodami pojawienia się poważnych komplikacji po zabiegu, a także bywają powodem utraty wstawionego zęba. Jak prawidłowo dbać o implanty zębów po zabiegu? Zazwyczaj czas zrostu implantu z kością trwa maksymalnie do sześciu miesięcy. To właśnie w tym czasie utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej jest niezbędne. Zakłócenie tego procesu przez pojawienie się stanu zapalnego, może znacznie wydłużyć ten czas. Bezpośrednio po zabiegu, jak i przed zdjęciem szwów, należy ściśle przestrzegać zaleceń stomatologa. Po zabiegu nie można jeść, ani pić do momentu ustąpienia znieczulenia, a także aplikować na twarz okładów z lodu. Po tym okresie należy po każdym posiłku płukać jamę ustną letnią wodą oraz kilka razy dziennie przepłukiwać płukankę antybakteryjną. Do mycia zębów należy stosować specjalną szczoteczkę z miękkim włosiem, omijając przy tym okolice implantacji. Te same zasady dotyczą pacjentów po zabiegu All-on-4®. Ponadto zaleca się: zaniechanie picia alkoholu i palenia papierosów,ograniczenie mówienia,wstrzymanie od spożywania gorących posiłków i napojów,ograniczenie wysiłku fizycznego, w tym uprawianie sportu i dźwiganie ciężarów,rezygnację z solarium i sauny. Warto pamiętać, że w okresie 6 tygodniu po zdjęciu szwów należy również szczególnie dbać o higienę jamy ustnej. Pozwoli to na zrost implantu z kością bez zakłóceń. Bezpośrednio po zdjęciu szwów odradza się wzmożony wysiłek fizyczny. Okolice implantacji nie powinny być podrażniane poprzez dotyk palcami lub językiem. Aby załagodzić miejsce wszczepu, warto masować dziąsła miękką szczoteczką. Niezależnie od przebiegu gojenia, należy przestrzegać wizyt kontrolnych u stomatologa, który wstawiał implanty. Warszawa słynie z przeprowadzania zabiegów z zakresu implantologii. To właśnie tam znajdziesz najlepszych specjalistów w tej dziedzinie. Jak dbać o implanty zębowe na co dzień? Pamiętaj, że budowa implantu sprzyja gromadzeniu się resztek pokarmowych między koroną protetyczną a korzeniem tytanowym. To z kolei może prowadzić do powstawania kamienia nazębnego, który z czasem nawarstwia się, wywołując zapalenie okołoimplantowe. Choroba ta może natomiast spowodować nawet utratę podparcia kostnego implantu i jego wypadnięcie. Aby zapobiec takim zmianom, dbaj o prawidłową higienę dziąseł. Wskutek niewłaściwej pielęgnacji dziąsła mogą się obniżyć i odsłonić sztuczny ząb. W tym celu poleca się stosowanie specjalnych irygatorów dentystycznych. Są to urządzenia, które za pomocą wody pod ciśnieniem dokładnie usuwają resztki pokarmowe, a także pobudzają krążenie krwi w dziąsłach. Wymień również zwykłą szczoteczkę na szczoteczkę soniczną, ponieważ jest ona łagodniejsza dla dziąseł. Od czasu do czasu skorzystaj z zabiegu skalingu, czyli usuwania kamienia nazębnego oraz piaskowania. Co pomoże Ci lepiej zadbać o sztuczny ząb? W zachowaniu odpowiedniej higieny jamy ustnej po zabiegu wstawienia implantu pomoże Ci dobranie właściwych produktów, które wspomogą ochronę dziąseł i zapobiegną odkładaniu się płytki zębowej. Niezbędna jest oczywiście specjalna szczoteczka z miękkim włosiem, która pozwoli na dokładne czyszczenie miejsca wszczepu bez jego podrażniania. Substancję, którą szczególnie poleca się w takich przypadkach, jest przeciwbakteryjna chlorheksydyna, którą znajdziesz w pastach, płynach i żelach, a nawet niciach dentystycznych. Pamiętaj, aby regularnie myć sztuczny ząb przynajmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Warto również co wieczór przepłukiwać jamę ustną specjalnym płynem antyseptycznym, nie pomijając przy tym dokładnego oczyszczania szczelin między zębami za pomocą irygatora lub nici dentystycznych. Twój piękny uśmiech w Twoich rękach! Właściwie dopasowanie i zadbane implanty pozwalają na cieszenie się zdrowym i atrakcyjnym wyglądem przez wiele lat. Profesjonalna implantologia oferuje szereg zabiegów, dzięki którym odzyskasz stałe uzębienie na dłużej. Warto zatem dbać o implanty niemniej, niż o zęby naturalne. zJUX. 377 481 109 265 382 159 168 181 445